بله ، اساساً دریافت مجوزبرای نصب و راه اندازی هر کارخانه آب بسته بندی در دو مرحله جداگانه شامل قبل از ساخت کارخانه و پیش از تولید و ارائه محصول به بازار الزامیست .

الف- قبل از ساخت کارخانه :

  هر واحد تولیدی و صنعتی پیش از آغاز عملیات ساخت ، ملزم به دریافت جوازتاسیس از وزارت صنعت ، معدن و تجارت میباشد که صدور جواز مذکور خود نیازمند دریافت مجوزهای مختلف از سازمانهای متعدد و مرتبط با موضوع واحد صنعتی و محصولات تولیدی آن میباشد که در خصوص کارخانجات بسته بندی آب سازمانهایی چون وزارت نیرو و ادارات تابعه آن همچون سازمان آب و یا دفاتر آب منطقه ای ، محیط زیست ، منابع طبیعی ، وزارت راه و ترابری ، و…….میباشد که پس از اخذ کلیه مجوزهای قانونی مذکور و ارائه به وزارت صنعت ، معدن و تجارت مراحل تشکیل پرونده تکمیل و نهایتاً در صورت احراز سایر شرایط قانونی مجوز تاسیس صادر میگردد .

ب- مجوزهای قبل از تولید و ارائه محصول به بازار :

تولید کنندگان پس از اتمام عملیات ساخت ابنیه و تجهیز کارخانه به ماشین آلات ، تجهیزات و ادوات تولیدی موظف به انجام تولید آزمایشی محصول در مقادیر محدود جهت انجام عملیات نمونه برداری توسط دو دستگاه نظارتی یعنی سازمان استاندارد و اداره نظارت بر مواد غذایی میباشند .

با توجه به اینکه محصولات صنعت بسته بندی آب مشمول استاندارد اجباری میباشند لذا طبق ضوابط سازمان استاندارد دریافت مجوز کاربرد علامت استاندارد جهت درج بر محصولات صنعت مذکورنیازمند حداقل 2 تا 3 نوبت انجام آزمونهای اختصاصی بر نمونه های برداشت شده از محصولات در زمان تولید آزمایشی میباشد و تولید کنندگان تا پیش از دریافت مجوز مذکور مجاز به ارائه و توزیع محصول به بازار نمیباشند .

از سوی دیگر آغاز عملیات تولید و توزیع محصول در بازار نیازمند دریافت پروانه ساخت از اداره نظارت بر مواد غذایی و آشامیدنی میباشد که دریافت مجوز مذکور نیز پس از بازدید کارشناسان از واحد تولیدی و تطبیق شرایط آن با استانداردها و ضوابط آن اداره و همچنین پس از تائید نتایج حاصل از آزمونهای اختصاصی بر روی نمونه های برداشت شده از تولیدات آزمایشی امکانپذیر میباشد.

لازم بذکر است که آغاز عملیات تولید نیازمند دریافت پروانه بهره برداری از وزارت صنعت ، معدن و تجارت نیز میباشد .

خیر ، از زمان آغاز فعالیت هر واحد تولیدی هر یک از دو سازمان فوق الذکر بطور جداگانه و موازی و بصورت اتفاقی و بدون هماهنگی قبلی از فرآیند تولید بازدید نموده و نسبت به نمونه برداری از محصولات اقدام مینمایند و چنانچه نتایج حاصل از آزمونهای انجام گرفته بر روی نمونه ها با حدود استانداردها مغایرت داشته باشد دستور توقف فرآیند تولید تا رفع نواقص صادر میگردد .

خیر، بطور کلی مقادیر مربوط به ترکیبات آبهای بسته بندی که بر روی لیبل محصولات چاپ میگردد میانگین چهار فصل متوالی میباشد ، برای مثال مقدار مربوط به کلسیم که بر حسب میلیگرم بر لیتر بر روی لیبل چاپ شده است میانگین مقادیراندازه گیری شده آن طی چهار فصل متوالی میباشد ، لذا وجود تغییرات در محدوده استاندارد در هر فصل نسبت به فصل دیگر منطقی میباشد .

اگرچه تاریخ مصرف چاپ شده بر روی محصولات مذکور یکسال از زمان تولید میباشد ، لکن بطور معمول در خصوص زمان مصرف محصولات صنعت بسته بندی آب محدوده زمانی مشخصی که تابع استاندارد خاصی باشد وجود ندارد ، ذکر این نکته ضروریست که در صورت استفاده از مواد اولیه منطبق با استانداردهای صنایع غذایی و با کیفیت مطلوب ، میتوان آبهای بسته بندی را در صورت نگهداری در شرایط مناسب تا مدت بیش از یکسال مشروط به حفظ پلمب درب نگهداری و مصرف نمود

وجود علامت استاندارد و علامت پروانه ساخت اداره نظارت و شماره های مربوطه از اهمیت بسزایی در هنگام خرید محصولات برخوردار میباشد ، این در حالیست که وجود مشخصات کامل تولید کننده بر روی لیبل نیز از موارد قابل توجه در هنگام خرید محصولات میباشند.همچنین توجه به وضعیت پلمب درب ، شفافیت آب درون بطری و آنالیز ترکیبات و توصیه های احتمالی موجود بر لیبل از موارد مهم در هنگام خرید محصولات میباشد .

بطور کلی توصیه میگردد که آبهای بسته نبدی در محیطی خشک ، خنک و بدور از هرگونه آلودگی و دور از تابش مستقیم نور آفتاب و یخ زدگی نگهداری شود ، و همواره به مصرف محتوی بطری در مدت کوتاه پس از باز کردن درب توصیه میشود که این امر بدلیل پیشگیری از آلودگی آب بدلیل در معرض قرار گرفتن با آلودگیهای محیطی میباشد .

مدتی قبل شایعه ای منتشر شد تحت عنوان بروز سرطان سینه در بانوان ناشی از ترکیبی شیمیایی بنام Biss- Phenol A

در بطریهای آب که برای مدت طولانی در اتومبیل در هوای گرم نگهداری شده اند !!

بطور کلی و تحت هیچ شرایطی ماده مذکور در مواد اولیه مورد استفاده در تولید بطریهای آب بسته بندی وجود ندارد !!

بدیهیست که اثبات چنین مواردی در یک آزمایشگاه نه چندان پیشرفته نیز امکانپذیراست .

لازم بذکر است که دکتر Rolf Halden از مرکز تحقیقات جان هاپکین پس از انجام مطالعات بسیار نهایتاً حضور مواد

فوق الذکر در آبهای بسته بندی را منتفی اعلام نمود ، لذا موضوع حضور ترکیب مذکور شایعه ای بیش نیست.

مدتی پیش در برخی شایعات  آمده بود که مصرف آبهای معدنی یخ زده بدلیل وجود ماده شیمیای بنام DIOXIN که در ماده اولیه تولید بطریهای   PETبکار میرود  موجب بروز سرطان میشود !! اساساً DIOXIN از خانواده ترکیبات کلرین دار است و به هیچ عنوان درمواد اولیه تولید بطری های آب های بسته بندی وجود ندارد !!  و همچنین ماده مذکور تنها در فرآیند احتراق مواد کلرین دار در دماهای بیش از 700 درجه سانتیگراد تشکیل میشود ، لذا خبر و یا شایعه مذکور فاقد هرگونه مبنای علمی میباشد چراکه در تولید بطری های مورد استفاده در صنعت بسته بندی آب از مواد و یا مشتقات کلرین دار استفاده نمیگردد و موضوع مذکور شایعه ای بیش نمیباشد .

در توضیحی مختصر ، اولا منبع برداشت آب در تولید آبهای معدنی طبیعی الزاماً یا چشمه های طبیعی و حائز شرایط است و یا چاههای (Bore Hole) حفاری شده بر اساس استانداردهای سختگیرانه در مناطق بکر مانند کوهستانها و بدور از هرگونه عامل انسانی و یا غیر انسانی آلاینده ، اما در خصوص آبهای آشامیدنی محدودیتی در انتخاب منبع برداشت آب وجود ندارد ، دوم اینکه ترکیب شیمیایی آب درآب معدنی طبیعی باید درمحدوده مشخصی از زمان از پایداری نسبی برخوردارباشد و تغییرات گسترده در مقادیر پارامترها  نداشته باشد که این امر خود نشانگر عدم تاثیر پذیری چشمه و یا چاه مورد نظر از عوامل بیرونی و یا آبهای سطحیست ، اما در آبهای آشامیدنی چنین شرط و ضوابطی وجود ندارد ، همچنین یکی از ویژگیهای آبهای معدنی برخورداری از عناصر کمیاب Trace Elements مانند آهن ، روی ، آلومینیم ،و…..  در مقادیر بسیار کم و در محدوده استاندارد میباشد و چنین ویژگی در خصوص آبهای آشامیدنی مطرح نمیباشد ، یکی دیگر از تفاوتهای میان این دو گروه محصولات تفاوت در روشهای تصفیه آنها میباشد بدین مفهوم که در تولید آبهای آشامیدنی استفاده از روشهای مختلف گندزدایی مجاز مانند استفاده از ترکیبات کلر و یا اسمز معکوس و ….  میباشد لکن استفاده از روشهای مذکوردر تولید آبهای معدنی غیر مجاز میباشد ، به طور کلی میتوان اینگونه بیان نمود که تفاوت این دو گروه محصول در تعاریف ارائه شده برای آنان در استانداردهای ملیست .آنچه که از اهمیت ویژه ای برخوردار است سلامت هر دو محصول فوق الذکر میباشد و مصف کنندگان میتوانند با خیالی آسوده هر یک از محصولات فوق را مشروط به برخورداری آنها از علامت استاندارد و پروانه ساخت استفاده نمایند.

از دیگر ابهامات موجود درخصوص مصرف آبهای بسته بندی در میان افراد جامعه عبارتست از آسیب و یا ضررناشی از مصرف طولانی مدت اینگونه محصولات بدلیل وجود مواد معدنی بیش از حد در آنها !! در پاسخ به این ابهام لازم به توضیح است که اساساً به جز برخی موارد استثناء در کشور، بافت زمین شناسی ایران بگونه ایست که آبهای زیر زمینی این سرزمین از دسته آبهای Low Mineral   و یا دارای املاح متعادل میباشد و مهمترین علت اینکه آب های زیر زمینی در اکثر نقاط  کشور از گوارایی مطلوبی برخوردار هستند وجود مقادیر نه چندان بالای املاح در آنها میباشد چرا که گوارایی هر آب ارتباط مستقیم با میزان املاح موجود در آن خواهد داشت ، بارها تجربه کرده ایم آبی را نوشیده ایم و بلافاصله به سختی و یا به دشواری آن در بلع اشاره کرده ایم ، دلیل علمی این سختی وجود پارامترهایی چون کلسیم و منیزیم و یا سولفات و …. در مقادیر بالا میباشد ، لذا  از گوارایی آب زیر زمینی در اکثر نقاط کشور میتوان دریافت که مقدار املاح موجود در آبهای بسته بندی همواره در مقادیر مطلوب و استاندارد برای آشامیدن و حتی سلامت مصرف کننده  قرار دارد و به هیچ عنوان مصرف طولانی مدت این محصولات بدلیل وجود املاح معدنی مضر نمی باشد چرا که املاح معدنی در محدوده استاندارد قرار دارند . برای مثال یک فرد بالغ نیازمند دریافت روزانه  1200- 800 میلیگرم کلسیم میباشد این در حالیست که در هر لیتر از آبهای بسته بندی کشور تقریباً 20- 80 میلیگرم کلسیم محلول وجود دارد ، همچنین در خصوص فلزات سنگین نیز اساساً آزمایشات نشاندهنده حضور این گونه عناصر در مقادیر کمتر از استاندارد و با واحدهای اندازه گیری در مقیاس میکرو گرم بر لیتر میباشد ، این در حالیست که حضور این پارامترها در مقادیر استاندارد برای بدن انسان ضروریست .

شاید هریک از ما در دوران زندگی خود حتی برای یکبار حضور چند ساعته و یا چند روزه ای را در مناطق کوهستانی وطبیعت بکر تجربه کرده باشیم و دراین حضور با یکی از اثرات شگفت انگیز آب و هوای چنین مناطقی برعملکرد بدن خود مواجه شده باشیم که همانا تجربه مکرر احساس گرسنگی و یا به عبارتی کوتاه شدن فواصل وعده های غذایی با یکدیگردراین مناطق میباشد و به تعبیری دیگر ، در چنین مناطقی مواجه با افزایش نرخ متابولیسم و یا سوخت و ساز سلولی در بدن خود میباشیم .از آنجا که هر دو عامل آب و هوا (اکسیژن ) از الزامات فرآیند متابولیسم در بدن میباشند لذا هر قدر این دو عامل از کیفیت مطلوبتری برخوردار گردند عمل متابولیسم با راندمان بیشترو در نتیجه سوخت وساز سلولی با سرعت بیشتری انجام میگیرد ،بعبارتی دیگر مصرف آبی که پس از عبور ازلایه های مختلف زمین حاوی انواع املاح معدنی در مقادیر مقبول و مطلوب شده است و بدون هیچگونه آلاینده ناشی از فعالیتهای انسانی و غیره از میان صخره های کوه جاری شده است عامل موثری در بهبود و افزایش سرعت سوخت و ساز در بدن میگردد. با عنایت به توضیحات ارائه شده میتوان به  پرسش فوق اینگونه پاسخ داد : مسیر و مراحل طی شده توسط آب در دو حالت متفاوت یعنی ، آب موجود در شبکه توزیع شهری و آب بسته بندی شده در بطری عبارتند از :

  آب شبکه توزیع شهری :

1- جمع آوری آبهای سطحی از مناطق مختلف و نهایتا تخلیه به رودخانه   

 2- نگهداری و ذخیره آب در پشت دیواره سد

3- انتقال آب به تصفیه خانه از طریق کانالهای روباز و خطوط انتقال سرپوشیده در فواصل طولانی

4- ورود آب به تصفیه خانه و حذف فیزیکی انواع آشغال و مواد زائد جامد در واحدهای آشغالگیری

5- افزودن مواد شیمیایی همچون ، کلرور فریک ، سولفات آلوم و آهک به آب

6- انجام عملیاتی چون ته نشینی ، زلال سازی و صاف سازی آب

7- افزایش کلر به آب و هدایت به مخازن بتنی و نگهداری آب

8- انتقال آب به ایستگاه پمپاژ و نهایتاً توزیع آب در شبکه

این در حالیست که شبکه توزیع شهری و اتصالات وتجهیزات زیر زمینی آن در کلانشهرها از قدمتی 40 تا 50 ساله برخوردار میباشند که این امر بمفهوم انواع فرسودگی ، پوسیدگی و نهایتاً نشت آب از شبکه به بیرون میباشد بگونه ای که بر اساس آخرین گزارش مسئولیندر وزارت نیرو حدود 30 % از آب تصفیه شده بصورت نشت از شبکه توزیع خارج و به هدر میرود ، از طرفی در صورت بروز فشار منفی درشبکه بدلیل قطع جریان آب ناشی از خرابیها و یا صدمات احتمالی ، شانس ورود انواع آلاینده به جریان آب در شبکه افزایش خواهد داشت .

  آب بسته بندی :

1- برداشت یا استحصال آب از چشمه یا چاه و انتقال به کارخانه .

2- تصفیه آب و هدایت آن بدرون بطری در کوتاهترین زمان ممکن .

بدون شک بررسی موارد فوق و مقایسه ای ساده خود گویای مزیت برجسته و شاخص آبهای بسته بندی نسبت به آب موجود در شبکهتوزیع شهری میباشد که عبارتست از ، حفظ کیفیت ذاتی آب خارج شده از اعماق زمین و عدم تماس آن با محیط بیرون و یا با انواع مواد شیمیایی و در نتیجه اثر مطلوب آن در فرآیندهای حیاتی بدن انسان.

با عنایت به توضیح فوق ذکر این نکته ضروریست که انجمن آبهای معدنی و آشامیدنی ایران هرگز سلامت آب شبکه شهری را نفی ننموده است و همواره بر تلاش مدیران و پرسنل زحمتکش وزارت نیرو در راستا با تامین آب سالم برای شهروندان تاکید ورزیده است ، آنچه که انجمن از آن به عنوان علت اصلی تلاش در جهت افزایش فرهنگ مصرف آب بسته بندی یاد مینماید دسترسی مصرف کنندگان به آبی بکر و بدور از هرگونه تماس با مواد شیمیایی و با حفظ کیفیت ذاتی آب سفره های زیر زمینی و همچنین برخوردار از طعمی گوارا میباشد .

شاید بارها در منزل خود و یا منزل اقوام هنگام مصرف آب در لیوان محتوی تکه های کوچک یخ متوجه ذرات سفید شناور و یا ته نشین در لیوان شده ایم و حتی در برخی مواقع تصور کرده ایم که ذرات مذکور آلودگی ناشی از تمیز نبودن لیوان و یا پاک نبودن آب و یا یخ بوده است ، این در حالیست که نه تنها ذرات مذکور نشانگر وجود آلودگی و یا جسم اضافه در آب نیستند بلکه وجود ذرات مذکور نشانگر وجود املاح معدنی در آب میباشد !! و آنچه که موجب بروز چنین پدیده ای میگردد ترسیب ( رسوبگذاری ) املاح پس از انجماد آب و یا جوشاندن آب میباشد .

برخی از املاح معدنی موجود در آب همچون سولفات کلسیم پس از انجماد و ذوب مجدد آب بصورت رسوب سفید رنگ در آب شناور و یا ته نشین میگردند و لذا هنگامی که یک بطری آب معدنی در شرایط انجماد قرار میگیرد پس از ذوب مجدد حاوی ذرات سفید رسوب در بطری میگردد که ذرات مذکور نه تنها نشانگر وجود جسم خارجی و یا آلودگی نیست بلکه نشانگر برخورداری آب از املاح میباشد و آشامیدن رسوبات مذکور منعی از نظر سلامت و بهداشت مصرف کننده ندارند.

خیر، تاکنون در بسیاری از دانشگاههای پزشکی معتبر جهان مطالعات بسیاری در خصوص ارتباط بروز سنگ کلیه با مصرف آب حاوی املاح زیاد معدنی صورت گرفته است که نتایج مطالعات مذکور نشانگر این مطلب میباشند که ترکیب آب تاثیر چندانی بر بروز سنگ کلیه ندارد و آنچه که بیشتر بر این بیماری تاثیر گذار است مقدار مصرف آب است »به عبارتی در کسانی که به اندازه ای آب مینوشند که حداقل 5/2 لیتر ادرار در 24  ساعت داشته باشند ، میتوان امیدوار بود که کمتر به عارضه ی سنگ کلیه دچار شوند.

در مطالعات و تحقیقات انجام شده بر روی افراد در مناطقی که از رژیم آب سخت برخوردار بوده اند هیچ رابطه معنی داری میان مصرف آب سخت ( آب با املاح معدنی بالا ) و بروز سنگ کلیه یافت نشده است و جالب آنکه رابطه معنی داری میان عدم دریافت منیزم کافی از طریق آب و بروز سنگ کلیه حاصل شده است .

دکتر عباس بصیری ریاست مرکز پیشگیری از سنگ کلیه در گفتگویی گفت :« هنوز دلیل مشخصی برای ارجحیت یک مایع یا آب به آب یا مایع دیگر اثبات نشده ، مثل آب سنگین و آب سبک .  درکشور ما هم آب سنگین یا فوق سنگین وجود  دارد و در کشورهایی که آب های سبک و سنگین داشتند غلظت های مختلف را با یکدیگر مقایسه کردند و  از مقایسۀ آب ها درنیافتند که در سنگ کلیه تاثیر داشته باشد.

 رئیس مرکز پیشگیری از سنگ کلیه در ادامه افزود :« غلظت منیزیم داخل آب می تواند یک عامل پیشگیری از بروز سنگ کلیه در افراد باشد و تا حدودی می توان به آن اعتماد کرد یعنی اگر غلظت منیزیم بالا باشد از بروز سنگ کلیه جلوگیری می کن داین متخصص کلیه و مجاری ادراری در خصوص تاثیر منیزیم در جلوگیری از بروز سنگ کلیه تصریح کرد : ما در مطالعاتی که در ایران انجام دادیم وقتی مناطق مختلف و استان های مختلف را با هم مقایسه کردیم، ارتباطی میان غلظت منیزیمی که در آب مصرفی مردم وجود دارد و ایجاد سنگ کلیه یافت شد که هرچقدر غلظت منیزیم بیشتر باشد از بروز این بیماری کاسته شده است که این موضوع در دنیا تا حدودی ثابت شده است.

خیر، خوشبختانه مطالعات سالهای اخیر در دانشگاههای مختلف جهان نشانگر نقش حیاتی و مهم پارامترهایی چون کلسیم و منیزیم در عملکرد قلب انسان میباشد و کمبود این دو پارامتر در آب آشامیدنی میتواند منجر به بروز بیماری قلبی تحت عنوان Ischemic Heart Disease گردد ، بگونه ای که تحقیقات نشانگر آنند که در برخی مناطق با رژیم دریافت آب سبک ، 85% از مردم دچار عارضه قلبی میباشند.

اساساً فلوراید در هیچ کجای دنیا جهت عملیات ضدعفونی و تصفیه آب استفاده نمیگردد و این ماده کاربردی در زمینهتصفیه آب ندارد ، در نتیجه در گروه ضد عفونی کننده های شناخته شده آب نمیباشد ، ذکر این نکته ضروریست که اگرچه حضور فلوراید در مقادیر زیر 1 میلی گرم در آب آشامیدنی موجب استحکام مینای دندان میگردد لکن وجود بیش از مقادیر مجاز ان موجب بروز پدیده مختطط شدن دندانها یا فلوئوروزیس میگردد لذا طبق استاندارد چنانچه آبی حاوی بیش از 5/1  میلی گرم بر لیتر از فلوراید باشد باید بر روی آن عبارت (( برای نوزادان مناسب نمیباشد )) درج گردد ، بنابراین ذکر این نکته ضروریست که نه در ایران بلکه در هیچ کجای جهان از فلوراید جهت ضد عفونی آب استفاده نمیشود و اساساً این پارامتر کاربردی در تصفیه آب ندارد